آغاز فرمانروایی شاه‌عباس از کوهسنگی مشهد
تاریخ انتشار: ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۷۸۵۰۷۳۳
به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، شاه عباس‌یکم را باید مقتدرترین پادشاه دودمان صفوی بدانیم. هرچند که دوران حکومت طولانی شاه‌تهماسب‌یکم، جد شاه‌عباس، تثبیت حکومت صفویان را تضمین کرد، اما بروز اغتشاشات و شورش‌های گسترده در زمان محمدخدابنده، پدر شاه‌عباس که پس از ساقط شدن حکومت سراسر خونریزی شاه اسماعیل دوم اتفاق افتاد، شرایط را هنگام بر تخت نشستن شاه جوان صفوی، بسیار بغرنج کرده‌بود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
مقدمات فرمانروایی
در این هنگام، مرشدقلیخان استاجلو، حاکم باخرز و خواف، می‌کوشید تا با استفاده از موقعیت به دست آمده، ولیعهد سلطان محمد خدابنده را به سلطنت برساند و از این آب گِل‌آلود برای خودش ماهی بگیرد. کار به جایی رسید که مرشدقلیخان به نمایندگی از ولیعهد، عباس‌میرزا (شاه‌عباس‌یکم)، فرماندهی لشکرکشی مقابل ارتش سلطان‌محمدخدابنده را برعهده گرفت و در نبرد‌هایی که طی سال‌های ۹۹۵ تا ۹۹۶ هـ. ق در خراسان انجام شد، نیشابور، قلعه تربت و مشهد به تصرف مرشدقلیخان درآمد. این پیروزی‌ها، مقدمه‌ای برای اجرایی کردن نقشه حاکم باخرز و خواف بود. هر چند او نمی‌توانست در آن زمان بر تمام ایران مستولی شود و قدرت خود را تثبیت کند، اما اینکه ولیعهد صفوی در اختیار او بود، امتیازی بزرگ محسوب می‌شد و سردار سیّاس قزلباش، نمی‌توانست از کنار آن به سادگی بگذرد. این بود که تصمیم گرفت هر چه زودتر مراسم آغاز فرمانروایی ولیعهد را برگزار کند و این موضوع، در شرایطی که هنوز شاه پیشین در قید حیات بود، کمی عجیب به نظر می‌رسید؛ اما سلطان محمد خدابنده که تقریباً نابینا و عنان حکمرانی خود را به دست همسرش خیرالنساءبیگم سپرده بود، نمی‌توانست در برابر خودسری‌های سران قزلباش کاری از پیش ببرد.
مراسمی در دامنه کوهسنگی
مرشدقلیخان، پس از کشمکش‌های فراوان، سرانجام در دهم ذی‌القعده سال ۹۹۶ (مطابق با ۹ مهرماه ۹۶۷)، همزمان با ایام ولادت امام رضا (ع)، عباس‌میرزا را به مشهد آورد و پس از انجام زیارت، وی را کنار کوهسنگی که مشرف بر شهر مشهد بود، برد و مراسم اعلام سلطنت وی را برگزار کرد. البته در این مراسم، بسیاری از نامداران و اعیان خاندان صفوی حضور نداشتند، اما این کمبود نتوانست مانع از ضرب سکه به نام شاه جدید شود. عباس‌میرزا که اینک با عنوان شاه‌عباس شناخته می‌شد، در این زمان تنها ۱۷ سال داشت و همین صغر سن، دست مرشدقلیخان را برای دخالت در امور بازمی‌گذاشت. طبق روایت نصرا... فلسفی در کتاب «زندگانی شاه‌عباس»، او بلافاصله پس از انجام مراسم آغاز فرمانروایی، به عنوان «وکیل دیوان عالی» یا «نایب دربار» منصوب شد که مهم‌ترین مقام پس از شاه بود و می‌توانست در تمام امور کشور دخالت کند. با این حال، مرشدقلیخان نمی‌دانست که این جوان بی‌تجربه، مدتی بعد توانمندی خود را در سیاست‌ورزی و نظامی‌گری آشکار خواهد کرد و دمار از روزگار وی بر خواهد آورد.
فرجام سردار جاه‌طلب
حدود یک سال پس از آغاز فرمانروایی شاه‌عباس در کوهسنگی مشهد، مرشدقلیخان توانست بر علی‌قلی‌خان شاملو، حاکم هرات، غلبه کند و او را به قتل برساند. مرگ علی‌قلی‌خان که نزد شاه‌عباس عزیز بود، بر وی گران آمد و او را مصمم به کشتن مرشدقلیخان کرد. «وکیل دیوان عالی» که متوجه این موضوع شده‌بود، تصمیم گرفت همان‌طور که شاه‌عباس را آورده‌است، او را ببرد و تخت را به شاهزاده دیگر صفوی، یعنی ابوطالب‌میرزا که همراه با پدرش به تبعید فرستاده شده‌بود، بسپارد. اما شاه‌عباس که از نقشه مرشدقلیخان آگاه شده بود، تعدادی از مخالفان سرسخت او مانند «امت بیگ»، «کوشک‌اوغلی استاجلو» و «حسن بیگ چاوشلو» را برای کشتن وی اجیر کرد. آنها هم، هنگام یک لشکرکشی، زمانی که سپاه در نزدیکی شهر «بسطام» اتراق کرده‌بود، به خیمه مرشدقلیخان ریختند و او را به طرز فجیعی به قتل رساندند. به این ترتیب، دوران فرمانروایی مستقل شاه‌عباس یکم، آغاز شد.
منبع: خراسان
انتهای پیام/
منبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: تاریخ معاصر صفویه عباس میرزا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۸۵۰۷۳۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نمایش و نقد فیلم‌تئاتر «شهر آفتاب مهتاب» در سینماتک خانه هنرمندان
به گزارش قدس آنلاین به نقل از صبا، نهمین برنامه از سلسله جلسات نمایش فیلم تئاترهای شاخص با همکاری مشترک انجمن صنفی منتقدان، نویسندگان و پژوهشگران خانه تئاتر و سینماتک خانه هنرمندان ایران به نمایش فیلم تئاتر «شهر آفتاب مهتاب» اختصاص دارد.
فیلم تئاتر «شهر آفتاب مهتاب» به نویسندگی علی حاتمی و کارگردانی عباس جوانمرد (محصول ۱۳۴۵) چهارشنبه ۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۳ ساعت ۱۷ در سینماتک خانه هنرمندان ایران به نمایش درمی‌آید.
پس از نمایش این فیلم تئاتر نشست نقد و بررسی آن با حضور عباس غفاری (میزبان) و سیدمحسن حسن‌زاده (منتقد تئاتر) برگزار می‌شود.
در این نمایش فیلم ۴۵ دقیقه‌ای، حسین کسبیان، بهمن مفید، نصرت پرتوی و محمود دولت‌آبادی به ایفای نقش می‌پردازند.
علاقه‌مندان برای حضور در این جلسه می‌توانند به سایت تیوال مراجعه فرمایند.
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»